01-12-2023
MARIS STELLA’S WALL OF FAME: SHARMAINE VERHAERT
Maris Stella verliest haar oud-leerlingen niet uit het oog. We volgen op de voet welke wegen onze ex-studenten inslaan en waarheen het leven hen leidt. Daarom richtten we de ‘Wall of fame’ op, een groeiende verzameling interviews met afgestudeerden die hun talenten op een interessante wijze hebben ontwikkeld. Deze maand spraken we met SHARMAINE VERHAERT.
1. Dag Sharmaine. Laten we beginnen bij het begin. In welk jaar ben je bij ons afgestudeerd en binnen welke richting?
Ik ben in 2015 afgestudeerd in de richting Moderne Talen-Wiskunde.
2. Waarom heb je specifiek voor deze richting gekozen?
Op het einde van de tweede graad had ik totaal nog geen idee welke job ik later zou uitoefenen. Ik ben altijd heel erg geboeid geweest door wetenschappen en wiskunde, maar was ook best wel sterk op het vlak van talen. Ik heb uiteindelijk voor de richting Moderne Talen-Wiskunde gekozen omdat die richting mij een sterke basis zou geven voor eender welke academische opleiding. In de richting Moderne Talen-Wiskunde kregen wij dus 6 uur wiskunde, alle wetenschapsvakken (chemie, biologie, fysica en aardrijkskunde) en de talen Engels, Frans en Duits. Na het middelbaar ben ik zonder problemen in de wetenschappen beland, dus ik denk dat dit voor mij wel de geschikte optie was.
3.Je woont momenteel in Australië. Hoe ben je daar terecht gekomen?
Wel, het was eigenlijk nooit echt mijn plan om naar de andere kant van de wereld te verhuizen - dat is allemaal heel toevallig verlopen.
Ik heb mijn bachelor en master in de Geologie aan de Universiteit Gent voltooid. Mijn masterproef was een project over de geologische evolutie van Myanmar en de Andaman eilanden in Zuidoost-Azië. Aan de UGent wordt elke masterproef beoordeeld door een intern jurylid en een extern jurylid. Voor mijn thesis werd als extern jurylid een Associate Professor van the University of Adelaide gekozen – die zelf ook afkomstig is van Vlaanderen en zijn studies en doctoraat in de Geologie aan de UGent heeft afgelegd. Ik denk dat het schrijven van mijn master thesis en de mondelinge verdediging ervan wel oké verlopen waren, want ik ontving na afstuderen een e-mail van hem in mijn inbox met de uitnodiging om een doctoraat te starten in Adelaide. Zijn onderzoeksproject over Antarctica was namelijk net geaccepteerd voor een grote, prestigieuze beurs van de Australische overheid en hij was nog op zoek naar een doctoraatsstudent voor dat project. Het was een fantastische opportuniteit die ik toen echt niet kon afwijzen. En begin 2022 ben ik dan naar Adelaide overgevlogen om het doctoraatsproject te starten.
4.Hoe bevalt Australië je? Wat zijn de kwaliteiten van het land en de mensen?
Australië is echt een geweldig land om een paar jaar te vertoeven als internationale student. Adelaide is de hoofdstad van de staat Zuid-Australië en is, in tegenstelling tot Sydney en Melbourne, een vrij kleine en rustige stad die omgeven is door veel natuur en groene parken. De zon komt op over de heuvels en gaat onder in de zee, waar we naar de zonsondergang kunnen kijken vanop een prachtige kustlijn. In het stadscentrum zijn er heel veel gezellige cafeetjes en restaurants om ’s avonds iets te gaan eten en drinken, en dankzij het multiculturele karakter van Australië zijn er heel veel verschillende cuisines om uit te kiezen.
Zuid-Australië heeft tal van fantastische nationale parken, gaande van de kust tot honderden kilometers landinwaarts. Perfect voor roadtrips, hiken, kamperen en het spotten van kangoeroes, koala's en emoes! Iedereen vraagt altijd aan mij: “Is het nu effectief zo gevaarlijk daar Down Under of zijn dat gewoon stereotype fabeltjes?” Naast agressieve haaien en giftige octopussen, spinnen en slangen kom je eigenlijk niet veel dodelijke dingen tegen rond Adelaide. Australië is een gigantisch land met een zeer grote diversiteit qua natuur, flora, fauna, klimaat, bevolking en steden: van de tropische regenwouden en de uitgestrekte woestijnlandschappen in het noorden en het centrum tot de besneeuwde heuvels in Tasmanië in het zuiden. Ik kijk er naar uit om nog veel rond te reizen en meer van de andere staten te ontdekken!
De Australiërs zelf zijn een heel open, vrolijk en gastvrij volk en in het algemeen meer relaxed (laid-back) dan de Belgen. In ons geologisch departement heerst er ook een zeer enthousiaste en amicale sfeer tussen de proffen, onderzoekers en PhD studenten. Ik kom heel graag naar de universiteit en heb hier op een korte tijd veel hechte vrienden kunnen maken.
5.In Australië doctoreer je aan de University of Adelaide.
Op je Linkedln-profiel staat te lezen: My research focuses on the use of detrital garnet Lu-Hf geochronology as a provenance tool for reconstructing the tectonic evolution of poorly accessible terrains, such as the Himalayas or ice-covered East Antarctica.
Daar zul je toch even wat uitleg over moeten geven.
Haha - dat is een hele resem aan vaktermen inderdaad. Ik zal het zo goed mogelijk proberen uit te leggen in het Nederlands…
Mijn onderzoek valt binnen het vakgebied ‘Geochronologie’: de tak van de geologie die zich bezighoudt met het dateren van gesteenten, sedimenten en geologische gebeurtenissen. Onze onderzoeksgroep in Adelaide gebruikt dateringstechnieken die gebaseerd zijn op het analyseren van de concentratie aan radioactieve chemische elementen in de gesteenten waarin we geïnteresseerd zijn. In mijn geval is dat het radioactief verval van het chemisch element Lutetium (Lu) naar het element Hafnium (Hf) in het mineraal (kristal) granaat. De concentratie van Lu en Hf kunnen we meten aan de hand van een massaspectrometer, die het aantal moleculen van beide deeltjes analyseert en telt. Van zodra we weten hoeveel Lu en Hf er aanwezig is in het granaatkristal, kunnen we aan de hand van enkele mathematische en statistische berekeningen een ouderdom berekenen voor dat granaatkristal. Granaat is één van de belangrijkste mineralen dat zich vormt tijdens gebergtevorming (gebergtevorming vindt plaats wanneer twee tektonische platen of continenten tegen elkaar botsen), zoals momenteel gebeurt in de Alpen en de Himalaya. Granaatkristallen vind je dus vaak terug in de metamorfe gesteenten in gebergteketens en in de sedimenten van rivieren die uit het gebergte stromen. De ouderdom van een granaatkristal geeft ons dus de ouderdom van het gebergte waarin het gevormd werd.
Voor mijn doctoraat dateer ik losse granaatkristallen in rivier- en oceaansedimenten van gebieden waar de gesteenten van het gebergte zelf niet bereikbaar zijn voor bemonstering (een provenance of herkomst studie), zoals hoge bergtoppen of gebieden die volledig door gletsjers bedekt zijn. Deze geërodeerde sedimenten, die we analyseren, geven ons dan informatie over de geologie (de gesteenten en mineralen waaruit het gebergte opgebouwd is) en de ouderdom van de tektonische gebeurtenissen in het gebergte waar de sedimenten vandaan komen. Ik bestudeer momenteel twee gebieden: het Himalayagebergte en Antarctica.
Voor het Himalayagebergte pas ik deze dateringstechniek toe op de sedimenten van rivieren die uit de Himalaya stromen. Onze resultaten kunnen ons uitsluitsel geven over de ouderdom van het Himalayagebergte en dus wanneer de gebergtevorming daar ongeveer begonnen is.
Voor het Antarctica project bestudeer ik sedimenten die door gletsjers van het Antarctisch continent geschraapt worden en daarna in de oceaan terechtkomen. Die sedimenten kunnen ons iets vertellen over de geologie van Antarctica – waar we momenteel eigenlijk amper iets van weten omdat Antarctica bedekt is door kilometers van ondoordringbaar ijs. We denken dat we met onze dataset mogelijks een nieuw orogeen (gebergteketen) ontdekt hebben, dat momenteel verborgen zit onder de dikke ijslaag en voordien niet te vinden was met andere dateringstechnieken…
6. Climate change is een belangrijke kwestie binnen jouw doctoraat. Is er nog hoop voor een ommekeer?
Binnen de omkadering van mijn doctoraatsproject beschikken we jammer genoeg niet over de juiste middelen, computerprogramma’s en funding (en tijd) om klimaatmodellen te behandelen. Maar het klopt inderdaad dat onze dataset uiteindelijk gebruikt kan worden om bestaande klimaatmodellen bij te schaven. Het gedrag van gletsjers (hoe snel ze smelten en voortbewegen, welk traject ze afleggen…) wordt namelijk deels bepaald door het oppervlak en de gesteenten waarover de gletsjers bewegen en hoeveel warmte deze gesteenten geleiden. Daarom is het heel belangrijk om te weten welke gesteenten er zich onder het ijs bevinden en wat de geothermische heat flow in de aardkorst is in dat gebied.
Daarnaast zijn klimaatmodellen ook afhankelijk van de globale platentektoniek. De reorganisatie van tektonische platen, en de geologische processen die daarbij gepaard gaan kunnen de koolstofcyclus op aarde sterk beïnvloeden. Het bestuderen van oude continentconfiguraties en gebergtevormingsprocessen is cruciaal voor het voorspellen van de toekomstige klimaat- en tektonische modellen.
Of ik geloof dat er nog hoop is voor een ommekeer? Ik vrees dat het voor een ommekeer van de klimaatverandering eigenlijk zo goed als te laat is, en dat er ons binnenkort steeds extremere weersomstandigheden te wachten staan. We zien dit momenteel al op jaarlijkse basis – denk maar aan de wereldwijde toename aan verwoestende bosbranden en gevaarlijke stormen, of het afnemen van de biodiversiteit en het globale ijsvolume. In Australië staat er ons alleszins een extreem droge zomer te wachten… Dat wil niet zeggen dat alle hoop verloren is hoor. Als er in de nabije toekomst veel drastische veranderingen doorgevoerd worden (bijvoorbeeld de reductie of het compleet stoppen van de uitstoot van broeikasgassen), is het mogelijk om het tempo en de acceleratie van de opwarming van de aarde nog te beperken. Maar dan zal er zeer spoedig veel actie ondernemen moeten worden, en zullen we nog altijd moeten leren om met de voortgaande klimaatverandering om te gaan.
7. Wordt er anders les gegeven op een Australische universiteit dan op een Belgische?
Ik kan enkel spreken vanuit mijn ervaring binnen een wetenschapsrichting, maar op het vlak van lesgeven is er op zich niet zo veel verschil tussen de Australische en Belgische universiteiten. De meeste vakken zijn hier ook opgebouwd uit enkele uren theorie en een practicum waarin je de theorie toepast aan de hand van oefeningen of experimenten. Ik ben zelf assistent voor de practica van een paar vakken van de tweede en derde bachelor, en het is heel interessant om te zien hoe het lesgeven aan de universiteit werkt achter de schermen.
Het grootste verschil is volgens mij het inschrijvingsgeld, waar Australische studenten vaak een lening voor nemen (die ze na het voltooien van hun studies moeten afbetalen). Relatief gezien is studeren dus veel toegankelijker in België dan in Australië.
Mijn favoriete onderdeel van de opleiding geologie zijn de excursies. Tijdens een excursie passen de studenten al de aangeleerde theorie toe in het veld om de geologie van een bepaald gebied te bestuderen, op locatie. De structuur van de excursies, het veldwerk en de aangeleerde vaardigheden verschillen eigenlijk niet zo veel van universiteit tot universiteit, hoewel de (beschikbare) locaties, landschappen en de geologie zelf natuurlijk volledig anders zijn. Ik was in september bijvoorbeeld nog als assistent mee op excursie naar de Flinders Ranges, een prachtig nationaal park in Zuid-Australië waar we 10 dagen lesgeven aan de derde bachelorstudenten in het veld. Daarnaast trekken de studenten van de University of Adelaide onder andere ook naar Oman en Nieuw-Zeeland. Aan de UGent worden bijvoorbeeld excursies naar Wales en de Franse Alpen georganiseerd. En in de eerste bachelor ga je in de tweede week van het academiejaar al op excursie naar de Ardennen – de perfecte manier om je medestudenten, de proffen en de geologie van België te leren kennen. Als je geluk hebt toont de professor zelfs hoe je een pintje kan openen met een geologische hamer!
8. Krijg je soms heimwee naar België of heb je nog veel contact met het thuisfront?
Ja hoor, natuurlijk mis ik mijn familie en vrienden in België heel erg! Ik heb gelukkig genoeg contact met het thuisfront om tegen dat gevoel van heimwee in te gaan – zowel via het internet als via reisjes in Australië en Europa. Mijn zus Mara (ook een oud-leerling van Maris Stella) is mij vorig jaar in september, tussen alle stages van haar geneeskundeopleiding door, nog in Australië komen bezoeken. In juli mocht ik een presentatie geven op een grote geologische conferentie in Lyon en achteraf ben ik een paar weken naar België afgezakt om mijn familie en vrienden te bezoeken.
Mijn doctoraat duurt op zich maar maximum 3.5 jaar, waarvan de eerste helft ondertussen al achter mij ligt. En als ik snel eens een blik werp op mijn planning voor de komende 1.5 jaar (en al het werk dat mij nog te wachten staat), blijft er precies niet zo veel tijd meer over voor heimwee...
9. Even terug naar Maris Stella. Hoe kijk je terug op je schoolcarrière bij ons? Welke vakken/ervaringen vond je interessant?
Ik kijk met een heel goed gevoel terug op mijn tijd als middelbare student in Maris Stella! Mijn favoriete vak was Wiskunde, hoewel het soms toch wel wat afzien was tijdens die pittige examens van meneer Verhees en mevrouw Peeters. Chemie, fysica en aardrijkskunde vond ik ook altijd heel erg interessant.
De Italiëreis en 100 Dagen waren voor mij wel de hoogtepunten van het middelbaar en ik heb fantastische herinneringen overgehouden aan beide. De spontane karaokeavond in Firenze tijdens onze Italiëreis zal ik bijvoorbeeld niet snel vergeten…
10. Heb je het gevoel dat Maris Stella je goed heeft voorbereid op je hogere studies?
Maris Stella heeft mij zeker een sterke basiskennis wiskunde en wetenschappen gegeven voor de universiteit. Maar aan de universiteit kom je er niet met die basiskennis alleen. Naar mijn mening zijn discipline en zelfstandig leren minstens even belangrijk om een universitaire studie tot een goed einde te brengen. Dat zijn twee vaardigheden die Maris Stella mij ook bijgebracht heeft.
Tijdens mijn master ben ik op Erasmus geweest in Zürich (Zwitserland) en vooraleer ik mijn studentenvisum voor Australië kon aanvragen moest ik eerst een examen Engels (grammatica en begrijpend lezen) afleggen. Dus al mijn inspanningen voor de lessen Engels, Frans en Duits hebben uiteindelijk ook hun vruchten afgeworpen!
11. Wat heeft de toekomst voor jou in petto? Heb je nog specifieke
plannen/dromen?
Goh, ik weet momenteel nog niet zo goed wat de toekomst voor mij in petto zal hebben. Na mijn PhD zal ik de beslissing moeten maken of ik in de onderzoekssector blijf of niet. Zo ja, dan probeer ik ergens in Europa of Australië een postdoctoraat in de geologie binnen te halen. Idealiter zou ik dan verder Antarctica willen onderzoeken of eventueel zelfs de overstap willen maken naar een exotischer vakgebied (de ruimtesector bijvoorbeeld). Als ik de academische wereld op het einde van mijn doctoraat beu ben, zal ik waarschijnlijk een job zoeken als geoloog in de industrie.
Daarnaast hoop ik dat de toekomst veel reizen, veel wandelingen en veel dagen in de natuur met zich zal meebrengen, maar ik denk dat dit sowieso een gegeven is met mijn carrière in de geologie.
12. Welke boodschap zou je willen geven aan onze huidige zesdejaars
die aan de vooravond staan van hun leven na Maris Stella?
Het allerbelangrijkste is dat je voor iets kiest dat je graag doet. Het is zeer moeilijk om iets te voltooien wanneer je de nodige interesse en motivatie ontbreekt. En het is geen ramp als je eerste keuze uiteindelijk niet de juiste keuze blijkt te zijn, elke keuze is een stap in de juiste richting. Doe iets waar je je zelf goed bij voelt.
Het kan soms eng zijn om een kans aan te nemen die op het eerste zicht een beetje te life-changing lijkt, maar weet dat je altijd wel op je poten terecht zal komen. Waag de stap, de wereld is er om te ontdekken!